Pracownia Bronchoskopowa
Czym jest pracownia bronchoskopowa ?
Pracownia Bronchoskopowa jest nieodłączną częścią oddziału chirurgii klatki piersiowej. Obecnie Klinika wyposażona jest w nowoczesną aparaturę dzięki czemu może przeprowadzić pełen zakres badań endoskopowych układu oddechowego. Oprócz bronchoskopów klasycznych i optycznych bronchofiberoskopów posiadamy nowoczesne aparaty przystosowane do współpracy z torem wizyjnym. Dodatkowo wyposażone są w moduły NBI, autofluorescenji (AFI) i EBUS
Do góry
Wskazania do bronchoskopii
Najczęstsze wskazania diagnostyczne :
- Uporczywy kaszel
- Krwioplucie
- Duszność, której nie tłumaczą inne badania układu oddechowego
- Objawy zwężenia oskrzeli
- Zawracające zapalenie płuc
- Kontrola po przeprowadzonym zabiegu torakochirurgicznym
- Podejrzenie pękniecie oskrzela
- Podejrzenie procesu nowotworowego
- Niedodma miąższu płucnego
- Powiększenie węzłów chłonnych śródpiersia
- Guz płuca
- Pobranie materiału do badań bakteriologicznych i mikroskopowych
Najczęstsze wskazania lecznicze :
- Oczyszczenie z zalegającej wydzieliny
- Niedodma pooperacyjna
- Usuniecie ciała obcego
- Tamowanie krwawienia
- Udrożnienie oskrzeli
- Protezownie drzewa oskrzelowego
Przeciwwskazania do bronchoskopii :
- Ciężka niewydolność oddechowa
- Ciężka niewydolność oddechowa
- Zaburzenia rytmu serca
- Świerzy zawał serca, zwłaszcza powikłany zaburzeniami rytmu
- Astma oskrzelowa w okresie zaostrzenia
- Zaburzenia krzepnięcia krwi
- Brak zgody chorego
Należy jednak pamiętać, że przy dobrze wyposażonej pracowni nie są to przeciwwskazania bezwzględne i przy odpowiednim przygotowaniu i zabezpieczeniu pacjenta można je w większości przypadków przeprowadzić.
Informacje, które należy zgłosić wykonującemu badanie
- Skłonność do krwawień (skaza krwotoczna)
- Alergia: astma oskrzelowa, katar sienny oraz nadwrażliwość na leki (np. środki miejscowego znieczulenia)
- Zaburzenia rytmu serca, wady serca, dusznica bolesna (choroba wieńcowa), nad- lub niedociśnienie
- Obecność protez w jamie ustnej
- Przebyte choroby
Bronchofiberoskopia
Bronchofiberoskopia (wziernikowanie dróg oddechowych) jest nieocenionym badaniem w diagnostyce i leczeniu chorób układu oddechowego. Obecne bronchoskopy (videobronchoskopy) posiadają na swoim końcu kamerę, a obraz drzewa oskrzelowego obserwowany jest na monitorze. Ucyfrowienie bronchoskopii umożliwiło oglądanie oskrzeli w dużym powiększeniu, zapisywanie obrazu oraz jego elektroniczne opracowanie.
Badanie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym lub w razie konieczności, u wybranych pacjentów w krótkim znieczuleniu ogólnym. Charakteryzuje się też bardzo niskim odsetkiem powikłań i wielu przypadkach można wykonać je ambulatoryjnie. Badanie polega ono na wprowadzeniu do tchawicy i oskrzeli giętkiego, cienkiego wziernika. Dzięki niewielkiej średnicy oraz elastyczności wziernika można nim ocenić drzewo oskrzelowe do poziomu oskrzeli subsegmentarnych.
Bronchofiberoskop oprócz możliwości oglądania posiada kanał roboczy pozwalający na wprowadzenie specjalnie skonstruowanych narzędzi i pobranie materiału do badań laboratoryjnych i mikroskopowych. Można w ten sposób uzyskać aspirat do badania bakteriologicznego lub używając kleszczy pobrać wycinek ze zmian chorobowych do badania mikroskopowego. Przy pomocy specjalnie skonstruowanych koszyczków można ta drogą tez usunąć drobne ciała obce.
Do góryAFI - Bronchoskop autofluorescencyjny
W badaniu tym wykorzystywany jest efekt autofluorescencji (świecnia) tkanek zmienionych chorobowo po oświetleniu ich odpowiednio dobranym światłem laserowym.
Wykorzystywany w Naszej Klinice system pozwala na połączenie odpowiedni filtrowanego obrazu z obrazem autofluorescencynym. W efekcie, na monitorze widzimy drzewo oskrzelowe, a zmienione chorobowo tkanki świecą, wyraźnie odcinając się od zdrowego drzewa oskrzelowego w kolorze różowym.
Wykrycie takiej zmienionej tkanki nie upoważnia jednak do postawienia konkretnego rozpoznania. Pozwala jednak na zobrazowanie zmian, których często nie widać w badaniu przeprowadzonym klasycznym endoskopem. Dzięki temu możemy określić zasięg choroby oraz dokładnie ustalić miejsce, z którego należy pobrać materiał do badania mikroskopowego. Badanie przeprowadza się tak samo jak zwykłą bronchofiberoskopię
Do góryEBUS (Ultrasonografia przezoskrzelowa)
Postęp techniczny oraz miniaturyzacja pozwoliły na konstrukcję bronchoskopu wyposażonego, na swoim końcu roboczym w głowicę usg. Dzięki tej metodzie możemy obserwować i diagnozować zmiany zlokalizowane poza światłem drzewa oskrzelowego
Na monitorze widzimy obraz ultrasonograficzny węzłów chłonnych lub guza w bezpośrednim otoczeniu oskrzeli, a przy pomocy specjalnie skonstruowanej, cienkiej igły dokonać biopsji i pobrać materiał do badania mikroskopowego. Badanie przeprowadzone jest w czasie rzeczywistym. Dzięki czemu wykonujący je lekarz może obserwować z jakiego miejsca pobierany jest materiał. Dodatkowo aparat wyposażony jest w przystawkę dopplerowską umożliwiającą odróżnienie węzłów chłonnych od naczyń krwionośnych.
Ta metoda diagnostyczna pozwala nie tylko postawić rozpoznanie ale również zbadać rozległość i zaawansowanie choroby. Stosowana jest głównie przy diagnostyce guzów płuca przebiegających z powiększeniem węzłów chłonnych śródpiersia i wnęk płucnych W wielu przypadkach możemy w ten sposób uniknąć diagnostycznego zabiegu operacyjnego jakim jest mediastinoskopia lub torakoskopia. . Niestety obarczona jest wadą charakterystyczną dla biopsji cienkoigłowej (BAC) . Z uwagi na niewielki rozmiar igły ilość materiału jaka jest pobierana w trakcie badania jest bardo mała i czasami na jego podstawie nie można ustalić pełnego rozpoznania.
Badanie przeprowadzamy w znieczuleniu miejscowym oraz w tak zwanej sedacji, dzięki czemu zabieg jest nieuciążliwy dla chorego. Przygotowanie do badania jest takie same jak przy normalnej bronchoskopii.
Do góryBronchoskopia klasyczna
Badanie polega na wprowadzeniu do tchawicy i oskrzeli głównych wziernika w kształcie długiej wąskiej rury wyposażonej w układ oświetlający. Mimo, że bronchoskop można wprowadzić jedynie do oskrzeli głownych to przy pomocy specjalnych optyk możemy obserwować drzewo oskrzelowe do poziomu oskrzeli segmentarnych.
Wprowadzenie bronchoskopów giętkich (bronchofiberoskopów) oraz ultrasonografi przezoskrzelowej (EBUS) zrewolucjonizowało technikę badania układu oddechowego i znamiennie zmniejszyło liczbę wykonywanych zabiegów bronchoskopii klasycznej. Obecnie w wykonaniu tego badania dominują raczej wskazania terapeutyczne (lecznicze) niż diagnostyczne
Dzięki szerokiemu światłu bronchoskopu oraz możliwości prowadzenia wentylacji płuc można bezpiecznie przeprowadzić zabiegi usunięcia ciał obcych, odsysania gęstej wydzieliny lub skrzepów krwi, udrożnienia zwężeń oskrzeli, założenia protez.
W celach diagnostycznych zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym. Badanie wykonujemy najczęściej gdy dotychczas pobrany materiał nie pozwolił ustalić rozpoznania. Podczas badania możemy pobrać duże wycinki ze wewnątrzoskrzelowych zmian patologicznych lub wykonać biopsje gruboigłową wybranych węzłów chłonnych śródpiersia.
Klinika wyposażona jest w respirator typu JET dzięki czemu zabiegi lecznicze z wykorzystaniem bronchoskopu klasycznego możemy przeprowadzić w znieczuleniu ogólnym. Najczęściej wykonujemy zabiegi udrożnienia drzewa oskrzelowego. Oprócz możliwości wycięcia i mechanicznego poszerzenia oskrzeli wykorzystujemy tu możliwości jakie daje nam posiadany laser operacyjny. W wybranych przypadkach, gdy istnieje duże ryzyko nawrotu zwężenia, możemy podczas zabiegu wprowadzić protezę wewnatrzoskrzelową.
Dozór lekarza i pielęgniarki oraz pełen monitoring parametrów życiowych podczas zabiegu, a także i po badaniu znacznie zmniejsza ryzyko powikłań.
Do góry